Opština Zvezdara je beogradska opština koja ima bogatu i zanimljivu istoriju i još zanimljiviju sadašnjost. Ona predstavlja grad unutar grada i urbanu oazu koja svakom stanovniku nudi sve što mu treba, pa nije neobično što veliki broj Beograđana, ali i onih koji dođu u glavni grad, odlučuje da živi baš na opštini Zvezdara.
PRAKTIČNE INFORMACIJE
Opština Zvezdara je gradska opština grada Beograda i spada u centralne opštine glavnog grada. Nalazi se u jugoistočnom delu Beograda, a njena teritorija se prostire na površini od 3.165 ha, od čega uži gradski deo zauzima 726 ha. Oko 4.1% teritorije opštine Zvezdara čini šumsko zemljište, dok je ostala teritorije gradsko građevinsko zemljište. Na ovoj opštini živi oko 151.808 stanovnika. Opština Zvezdara je podeljena na 4 katastarske opštine – KO Zvezdra, KO Veliki Mokri Lug, KO Mali Mokri Lug i KO Mirijevo. Na opštini Zvezdara ima 17 mesnih zajednica i 5 zelenih pijaca, od kojih su najveće i najpoznatije među Beograđanima Đeram pijaca i Cvetkova pijaca.
Gradska opština Zvezdara Bulevar kralja Aleksandra 77, tel: centrala (011) 3405-600 kontakt za medije 3405-985 kabinet predsednika 3405-620 www.zvezdara.org.rs
Daleke 1887. na brdu Veliki Vračar, kako se tada zvalo, otvorena je Astronomska opservatorija sa zvezdarnicom. Ubrzo potom, brdo je postalo poznato pod imenom Zvezdara, po čemu će biti nazvana i cela teritorija opštine.
U prošlosti je zapravo cela ova teritorija bila poznata pod nazivom Veliki Vračar, a prvi zapisi o tome datiraju još od 16. veka. Na opštini Zvezdara nalazi se najduža i najstarija aktivna ulica u Srbiji, Bulevar kralja Aleksandra. Ova ulica je nekoliko puta menjala ime, nekada znana i kao Carigradski drum, bila je najvažnija saobraćajnica balkanskog poluostrva, spajajući Singidunum sa Carigradom.
U podnožju današnje Zvezdarske šume, u vreme Turaka, nalazio se ekmekluk – prelepo izletište sa uređenim kućama i zasađenim cvećem. Taj kraj je stanovnicima bio poznat kao „Baba Ružin kraj“.
Pre Drugog svetskog rata, teritorija opštine Zvezdara je izgledala znatno drugačije. Tada je ovaj kraj smatran periferijom. Međutim, ovo je bilo najveselije naselje, jer su ga pretežno naseljavali pored srpskog stanovništva, Česi koji su bili uglavnom muzičari i koji su zabavljali kako Beograđane tako i svoje komšije, među kojima je bilo nemačkih i mađarskih porodica, Jevreja i Rusa.
Ovaj etnički prošaran kraj imao je, pored veselja, i još brojne prednosti. Naime, ovde je prolazila čuvena „šestica“- tramvaj koji je stanovnicima Zvezdare bio brza veza sa Terazijama. Iako su živeli na tada periferiji za tili čas su svojom omiljenom šesticom stizali do samog centra.
Danas se za Zvezdaru svakako ne može reči da je periferija. Ona je jedan od razvijenih delova glavnog grada koji je i dalje zadržao veselost i otvorenost. Kao svoje lepote nudi Zvezdarsku šumu, prelep pogled na ostatak grada, škole, fakultete, pozorišta...
Slava opštine Zvezdara je Sretenje Gospodnje koje se proslavlja 15. februara, a koja se na opštini svečano obeležava od 1995. godine. U spomen na dan na koji je Zvezdara oslobođena 1944. godine u Drugom svetskom ratu, obeležava se Dan opštine Zvezdara 16. oktobra.
ZANIMLJIVOSTI NA ZVEZDARI
Jedna od najznačajnijih znamenitosti na opštini Zvezdara bez sumnje predstavlja Astronomska opservatorija – objekat od posebnog značaja za razvoj astronomije, fizike, seizmologije i meteorologije u Srbiji. Astronomska opservatorija se nalazi na najvećoj nadmorskoj visini u Beogradu, na neverovatnih 248.6 m i čini najvišu tačku u prestonici.
Daleke 1887. godina krajem marta, beleži se datum osnivanja Astronomske opservatorije u Beogradu, jedne od najstarijih naučnih ustanova u Srbiji i jedinog samostalnog astronomskog instituta u nekadašnjoj Jugoslaviji. Osnivanje Opservatorije je plod dugogodišnjeg zalaganja profesora Milana Nedeljkovića, koji je na čelu Opservatorija bio skoro punih 40 godina. Prvo se radilo u provizornoj opservatoriji u zakupljenoj kući porodice Gajzler. Nešto kasnije se posao premešta u Karađorđev park, u zgradu tadašnje Meteorološke opservatorije, u čijem se manjem muzejskom prostoru nalazi jedna soba posvećena samim počecima astronomske nauke u Jugoslaviji.
Godine 1929, odobrena su sredstava za izgradnju nove, moderne opservatorije na površini od 4.5 ha, na brdu koje se zvalo Veliki Vračar. Radovi su okončani 1931. godine. Brdo Veliki Vračar je narod prozvao „Zvezdarnicom”, i tako je nastalo ime današnje beogradske opštine Zvezdara, o čemu je već bilo reči. Ovo je predstavljalo najveće ulaganje u nauku u prvoj polovini dvadesetog veka na ovim prostorima. Saradnik Opservatorije, a kasnije i direktor bio je jedan od najvećih svetskih naučnika dvadesetog veka, profesor i akademik Milutin Milanković. Zbog velikog značaja, Astronomska opservatorija je građevina koja je pod zaštitom Zavoda za zaštitu spomenika kulture.
Gde god da krenuli, svi putevi vode do Vukovog spomenika. Spomenik Vuku Karadžiću je danas bez sumnje simbol opštine Zvezdara, ono po čemu se i Beograđani i oni koji su u poseti glavnom gradu orijentišu u prestonici. Na tromeđi opština Zvezdara, Palilula i Vračar, ovaj spomenik predstavlja pravi spoj tradicije i mladosti na jednom mestu.
Ono što opštinu Zvezdara izdvaja od drugih gradskih opština je Zvezdarska šuma – zaštićeno područje i spomenik prirode. Naime, odmah posle izgradnje Astronomske opservatorije započelo se sa sadnjom zelenila i uređivanjem parka. Veliki i značajan korak u ozelenjavanju ovog područja se desio nakon 1945. godine, kada su građani u dobrovoljnim akcijama zasadili nekoliko desetina hiljada sadnica bagrema, topole i javora. Sađenje šume je preduzeto i zbog zaštite glavnog grada od košave. Na ovom mestu, koje se graniči sa Mirijevom, Omladinskim stadionom na Karaburmi i sportskim centrum „Olimp-Zvezdara”, više od 145 ha površine je pošumljeno i danas čini prepoznaljivu šumu na Zvezdari.
Interesantno je da je baš zvezdarska šuma u Drugom svetskom ratu bila mesto gde se stacionirala nemačka artiljerija radi odbrane od savezničkog bombardovanja 1945. godine. Danas, zbog ambijetalnog, ekološkog i simboličkog značaja, Zvezdarska šuma spada u prirodna dobra grada Beograda i proglašena je zaštićenim područjem kao spomenik prirode.
Zvezdaru krasi još jedan šumski park – Stepin lug. Ovo prigradsko naselje u Beogradu se nalazi jednim delom na Vračaru, dok severni deo pripada opštini Zvezdara. Stepin lug ili gaj predstavlja deo najveće šumske površine u gradu, smešten na jugoistočnoj periferiji prestonice, na samo oko 13 km grada.
Ranije poznat kao Titov gaj ili jednostavno samo Gaj, Stepin lug je memorijalni kompleks, sa šumom površine 8.5 km². Od istorijskih mesta, u Gaju se nalazi brdo Torlak na kome se vodila bitka kod Beograda u Drugom svetskom ratu, i rodna kuća vojvode Stepe Stepanovića. Šumski park ima trinaest različitih zajednica drveća, koje su sađene po striktnom planu i uglavnom ne spadaju u autohtone vrste. Najvažniji među njima su kedar, jela, bor, kleka, tisa, bagrem, čempres, jasen i breza. U šumskom parku je moguće videte zečeve i fazane.
Stepin lug se može podeliti u nekoliko oblasti: Stepin lug-severni deo koji pripada opštini Zvezdara i zauzima brdašca Stražarska kosa i dva manja područja Baba Velka i Dugom Bilo; Gaj (Titov gaj) je centralni deo šume, čini površinu od Golog brda, između Bubanj potoka i Kamenev ode; Lipovica je najmanje pošumljena i prostire se duž Kružnog puta.
Iako smeštana u centru grada, opštinu Zvezdaru krasi mnogo zelenila. Dva parka koja su omiljena destinacija porodica sa malom decom doprinose dodatnoj lepoti ove beogradske opštine. Park Ćirila i Metodija, poznatiji kao Park kod Vuka, jedan je od najstrijih parkova u glavnom gradu. Park obiluje velikim brojem statua i spomenika istorijskih ličnosti, a 2017. godine dodatno je obnovljen menjanjem klupa i đubrijera, kao i sadnjom većeg broja različitih sadnica.
Park Slavujev potok je drugi poznati park na Zvezdari. Smešten kod Šeste beogradske gimnazije, predstavlja omiljeno mesto mladih. Godine 2005. je kompletno renoviran, a 2009. je u sklopu parka otvoren i internet park, pa danas u parku postoji mogućnost besplatnog korišćenja interneta, što posebno uveseljava mladež.
INFRASTRUKTURA
Vezu između Zvezdare i ostatka grada pružaju brojne linije gradskog prevoza. Kako se na Zvezdari delom nalazi druga najduža beogradska ulica Bulevar kralja Aleksandra, linije tramvaja pod brojevima 2, 5, 6, 7, 12 i 14, kao i trolejbusi 28, 40 i 40L najbolji su načini za put do mnogih drugih beogradskih opština. Takođe, autobusi 20, 25, 25P, 27, 27E, 46, 74 i 79 saobraćaju od Mirijeva ka centru grada, dok linije 32, 33, 48, 55, 65, 66, 75 i 77 osiguravaju odličnu povezanost Zvezdare sa ostatkom grada. Za brži i lakši transport s jednog kraja grada na drugi tu je i BG:VOZ1 i BG:VOZ4. Novitet je prva linija elektronskog autobusa EKO 1.
OBRAZOVANJE
Obrazovanje na Zvezdari usmereno je ka srednjoškolskom i osnovnom obrazovanju, što ovaj kraj čini odličnim mestom za porodični život. Zvezdara ima 14 osnovnih škola, a najmlađim sugrađanima zvezdarske opštine je dostupno oko 30 vrtića, jaslica i predškolskih ustanova. Srednjih državnih škola ima 9, u njih spadaju stručne srednje škole i gimnazije i to: Građevinska tehnička škola, Medicinska škola Zvezdara, Šesta beogradska gimnazija, Dvanaesta beogradska gimnazija, Zubotehnička škola, Geodetska tehnička škola, Farmaceutsko-fizioterapeutska škola, Građevinska škola i „Tehnoart Beograd” škola za mašinstvo i umetničke zanate.
Međutim, iako na samoj opštini ne postoje fakultetske ustanove, ukoliko izaberete da živite u blizini Vukovog spomenika, većina fakulteta biće vam na dohvat ruke. Na Zvezdari su svoje mesto našle visoka i visa škola strukovnih studija - Beogradska akademija poslovnih i umetnihčkih strukovnih studija, i Beogradska politehnika, koje su svake godine izbor sve većeg broja studenata iz cele zemlje.
Baš pored „Vuka“, u neposrednoj blizini, nalazi se i najlepši dom i omiljena menza svih studenata - Lola. Ako ste student, velike su šanse da smeštaj obezbedite i u drugom studentskom domu na Zvezdari „Patris Lumumba“. Specifičnost doma čini to što svake godine primi najveći broj brucoša, kao i sam položaj doma koji omogućava studentima da lako stignu do svojih fakulteta.
KULTURA I UMETNOST
Pored obrazovnih, stanovnici opštine Zvezdara su ponosni i na svoje kulturne ustanove, jer se tamo nalazi jedno od najpoznatijih beogradskih pozorišta - „Zvezdara teatar”. Ovo pozorište i njegovi glumci od 1984, iz godine u godinu, stvaraju nezaboravne umetničke radove, ostavljajući neizbrisiv trag u svetu glume.
Na opštini Zvezdara se nalazi i Ustanova kulture „Vuk Karadžić", kao i „Pan teatar“. Posebno mesto na karti zanimljivosti kulture pripada Astronomskoj opservatoriji, kojom se ponose ne samo stanovnici opštine Zvezdara, već i svi građani države.
Crkva Svetog velikomučenika kneza Lazara je Pravoslavni hram na Zvezdari, jedna od najznačajnijih arhitektonskih znamenitosti ove beogradske opštine. Hram je posvećen srpskom vladaru Lazaru Hrebljanoviću. Na Vidovdan, 1936. godine, čin posvećenja je izvršio patrijarh Vrnava. U crkvi se čuva deo moštiju svetog cara Lazara i ikona svetog Mine.
SPORT
Opština Zvezdara se može pohvaliti i raznolikim sadržajem za sve ljubitelje sporta. Pored parkova i mogućnosti treniranja u prirodi, najznačajniji sportski centar na opštini Zvezdara je JP SC Olimp, jedan od najuređenijih sportskih centara u gradu. Nalazi se iznad Cvetkove pijace, u blizini zvezdarske šume, a poseduje zatvorene i otvorene terene kao i kompleks bazena.
Pored bazena, terena za rukomet i odbojku, košarku i fudbal, u sportskom centru ćete naći četiri atletske staze, kao i teniske terene koji su poklon Novaka Đokovića. Ovaj sportski centar se nalazi u ulici Vjekoslava Kovača 11, na samo stotinak metara od Bulevara kralja Aleksandra. U okruženju Centra se nalaze i dva studentska doma „Rifat Burdžević” i „Slobodan Penezić”, kao i hotel „Srbija”, mesto za smeštaj svih učesnika masovnih sportskih događaja.
Pored sportskog centra Olimpa, značajno je spomenuti da dugu tradiciju zvezdarskog sporta održavaju i Fudbalski klub „Hajduk“ sa Liona i Sportsko društvo „Radnički“.
ŠOPING, ODMOR I ZABAVA
Centar šopinga i ugostiteljstva na opštini Zvezdara svakako je Bulevar kralja Aleksandra. Duž cele ulice su raznorazne zanatske radnje, kafići, restorani, butici i radnje sa najrazličitijom ponudom. U blizini Istočne kapije Beograda i na par minuta peške od raskrsnice Ustaničke ulice i Bulevara kralja Aleksandra, 2015. godine otvoren je moderan, ritejl park „Aviv park Zvezdara“, koji je ubrzo postao centar okupljanja.
Godine 2020, opština Zvezdara je postala bogatija za još jedan tržni centar - „BEO Shopping Center”. Ovaj šoping centar predstavlja modernu destinaciju za kupovinu koja podržava aktivan i udoban životni stil. Svojim modernim izgledom i odličnom ponudom mami ne samo stanovnike Zvezdare i glavnog grada, već i veliki broj turista iz cele Srbije i drugih zemalja.
Na Zvezdari se nalazi mnoštvo restorana i kafana, a kultno mesto je čuvena kafana Pavle Korčagin koja svojim enterijerom vraća u doba komunizma. Restorani poput Tabora, Lipovog lada i Zavičaja odličan su izbor za sve one koji su željni domaće kuhinje. Nezaobilazno mesto stranaca koji žele da probaju prave srpske specijalitete je etno restoran Pahuljica koji predstavlja neodoljiv spoj lepog i tradicije.
Pivo i kobaje, Maršal Pab, Pab Klopa i pivo, Pivnica Žirafa 23 – popularna su mesta na Zvezdari gde se okupljaju mladi slaveći život uz odličnu hranu i još bolje piće. Kafane "Ona moja" ili "Limun žut", nezaobilazne su stanice noćnog života mnogih Beograđana i onih koji su u poseti glavnog grada.
Ipak, za one koji biraju dan, pre nego noć, šetnja nekim od parkova Zvezdare, Zvezdarskom šumom sa uređenim parkom u severno-centralnom delu ili severnim delom Stepinog luga, koji predstavlja memorijalni kompleks u kojem nema kuća niti stambenih zgrada, predstavljaće pravi odmor. Ljubitelji prirode neće odoleti Zvezdari i njenim prirodnim lepotama.
DODATNE INFORMACIJE O OPŠTINI
Naseljenost: oko 150.000 stanovnika
Cena po m² za kupovinu: oko 1 100 €
Cena po m² za izdavanje: oko 6.90 €
Škola: 23 (14 osnovnih, 9 srednjih)
Vrtića: oko 30
Studentski dom: 3
Zdravlje: 1 dom zdravlja, 1 ambulanta, 2 klinike, 4 poliklinike, 5 bolnica, oko 36 ordinacija
Parkovi: 2 parka
Parking zona: Zelena (180 min.); Slobodna zona
Mesto za parkiranje: U nekim delovima gužve, na periferiji je lakše pronaći parking
Ako ste se i vi zaljubili u Zvezdaru na prvi pogled i smatrate da će vam ova opština pružiti sve što vam je potrebno za savršen dom i život, pogledajte stanove na Zvezdari koje nudi City Expert u beogradskoj opštini Zvezdara. Možda baš danas nađete dom na svojoj omiljenoj opštini.
Ova web stranica koristi kolačiće (cookies). Ukoliko želite da saznate više o pojmu cookies i kako da ih isključite, pogledajte Cookie Policy. Nastavljajući posetu našem web sajtu, saglasni ste sa korišćenjem cookies.
